Το προωθούμενο Σχέδιο Νόμου για τη “Διαμόρφωση Φιλικού Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος” ακολουθεί έναν άλλο φετινό νόμο με παρόμοιο τίτλο, τον4072/2012 “Βελτίωση Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος κ.λ.π.“. Και οι δύο τροποποιούν και “βελτιώνουν” το νόμο 3894/2010 “Επιτάχυνση και διαφάνεια υλοποίησης Στρατηγικών Επενδύσεων” – τον περίφημο νόμο fast-track. Αν δεν έχετε διαβάσει το νόμο fast-track, θεωρούμε ότι επιβάλλεται να το κάνετε, ειδικά τα άρθρα 6 έως 10, 22 και 24!
Η παράλληλη ανάγνωση των δυο νόμων και του πρόσφατου νομοσχεδίου δείχνει ότι όσο πιο “φιλικό” προς τις μεγάλες επενδύσεις γίνεται το νομοθετικό πλαίσιο, τόσο πιο εχθρικό είναι προς τους πολίτες και το περιβάλλον. Με το ν. 3894/2010 θεσπίζονται ειδικές διατάξεις για την αδειοδότηση των Στρατηγικών Επενδύσεων κατά παρέκκλιση όλης της υφιστάμενης νομοθεσίας – ειδικά στα άρθρα που προαναφέραμε. Ο νόμος έθετε συγκεκριμένα οικονομικά κριτήρια για τον χαρακτηρισμό μιας δημόσιας ή ιδιωτικής επένδυσης ως “Στρατηγικής” και την υπαγωγή της στη διαδικασία της ταχείας (fast-track) αδειοδότησης. Με το νόμο 4072/2012 (άρθρο 2 παρ. 1) τα κριτήρια αυτά χαμηλώνουν σημαντικά και πολύ μεγαλύτερος αριθμός επενδύσεων απολαμβάνουν πλέον των ευεργετικών διατάξεων του νόμου “ψεκάστε-σκουπίστε-τελειώσατε”.
Σύμφωνα με το ν. 3894/2010, η έγκριση περιβαλλοντικών όρων γιατις Στρατηγικές Επενδύσεις χορηγείται με κοινή απόφαση των Υπουργών Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και των καθ’ ύλην αρμόδιων Υπουργών. Ο ν. 4072/2012 το αλλάζει αυτό: Η έγκριση περιβαλλοντικών όρων δίνεται από τον Υπουργό ΠΕΚΑ και μόνο, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης!
Βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου που είναι σε ηλεκτρονική δημόσια διαβούλευση (εδώ) μέχρι τις 9 Νοεμβρίου.
1. Προβλέπεται η ίδρυση μίας Κεντρικής Αρχής, για την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης (άρθρο 1 του Σχεδίου Νόμου)
H Aρχή αυτή είναι η Γενική Γραμματεία Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Μέσα σε αυτήν υπάρχουν ή θα δημιουργηθούν οι εξής Υπηρεσίες:
α. Η Γενική Διεύθυνση Αδειοδοτήσεων.
β. Η Γενική Διεύθυνση Δημόσιων Στρατηγικών Επενδύσεων.
γ. Η Γενική Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων.
δ. Το Αυτοτελές Τμήμα Επιθεώρησης Ιδιωτικών Επενδύσεων.
ε. Το Αυτοτελές Τμήμα Στρατηγικών Επενδύσεων – είναι το πρώην “Γραφείο Ελληνικού”, το οποίο εκτός από την προώθηση και υλοποίηση των επενδύσεων στην περιοχή Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγιου Κοσμά, αποκτά και τις επιπλέον αρμοδιότητες της έκδοσης των αδειών δόμησης και κατεδάφισης για το σύνολο των “στρατηγικών επενδύσεων” (άρθρο 2).
β. Η Γενική Διεύθυνση Δημόσιων Στρατηγικών Επενδύσεων.
γ. Η Γενική Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων.
δ. Το Αυτοτελές Τμήμα Επιθεώρησης Ιδιωτικών Επενδύσεων.
ε. Το Αυτοτελές Τμήμα Στρατηγικών Επενδύσεων – είναι το πρώην “Γραφείο Ελληνικού”, το οποίο εκτός από την προώθηση και υλοποίηση των επενδύσεων στην περιοχή Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγιου Κοσμά, αποκτά και τις επιπλέον αρμοδιότητες της έκδοσης των αδειών δόμησης και κατεδάφισης για το σύνολο των “στρατηγικών επενδύσεων” (άρθρο 2).
Η Γενική Γραμματεία Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων:
- έχει την ευθύνη για την αδειοδότηση τόσο των Δημόσιων όσο και των Ιδιωτικών Στρατηγικών Επενδύσεων.
- Υποστηρίζει την Ειδική Μονάδα Αδειοδοτικής Προώθησης Επενδύσεων (Ε.Μ.Α.Π.Ε.). Αυτή είναι μια νέα Υπηρεσία που συστήθηκε με το νόμο 4072/2012 μέσα στην εταιρεία “Invest in Greece” και λειτουργεί ως υπηρεσία μιας στάσης, για την επιτάχυνση και διεκπεραίωση των διαδικασιών έκδοσης αδειών και εγκρίσεων για επενδύσεις ύψους άνω των δύο εκατομμυρίων (2.000.000) ευρώ, οι οποίες εμπίπτουν στις κατηγορίες Α1 και Α2 περιβαλλοντικής όχλησης. Η Υπηρεσία αυτή ΔΕΝ ΑΦΟΡΑ ΜΕΓΑΛΕΣ Ή ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, αφορά σχετικά ΜΙΚΡΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΥΨΗΛΗΣ Ή ΜΕΣΑΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΟΧΛΗΣΗΣ.
- Λειτουργεί ως γραμματεία της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε.) η οποία αποφασίζει για την ένταξη επενδυτικών σχεδίων στις διατάξεις του fast-track.
- Συντονίζει τις διαδικασίες για τις ειδικές αδειοδοτικές ρυθμίσεις των άρθρων 6 έως 13 και 24 του ν. 3894/2010, αυτές δηλαδή που θεσπίζουν παρεκκλίσεις από τις κείμενες διατάξεις.
2, Ασφυκτικά χρονικά πλαίσια για την αδειοδότηση
Το άρθρο 22 του ν. 3894/201ο όριζε όλη η διοικητική διαδικασία της αδειοδότησης για την εκτέλεση των έργων, ιδίως σε σχέση με χωροταξικές και περιβαλλοντικές άδειες, έπρεπε οπωσδήποτε να έχει ολοκληρωθεί εντός προθεσμίας 2 μηνών. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας αυτής “τεκμαίρεται ότι η άδεια που έχει ζητηθεί έχει δοθεί”! Η άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας των δυο μηνών συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα για τον αρμόδιο δημόσιο υπάλληλο, στον οποίο επιβάλλονται κυρώσεις.
Το απαράδεκτο αυτό άρθρο του ν. 3894/2010 τροποποιήθηκε προς το χειρότερο με το νόμο 4072/2012, που έκανε την “ανατρεπτική προθεσμία” από 2 μήνες 45 ημερολογιακές ημέρες!!! Προσδιορίστηκε δε ως “κατώτατη πειθαρχική ποινή” για υπάλληλο που άφησε να παρέλθει άπρακτη η προθεσμία, αυτή της προσωρινής παύσης τριών (3) μηνών.
Με το παρόν νομοσχέδιο (το μάλλον ασαφές άρθρο 8) προτείνεται “για την έκδοση αδειών που δεν εμπίπτουν στις διατάξεις των άρθρων 6, 7 και 8 του ν. 3894/2010 (Έγκριση περιβαλλοντικών όρων, πολεοδομικές ρυθμίσεις, παραχώρηση χρήσης αιγιαλού και παραλίας), ο ενδιαφερόμενος θα δηλώνει εγγράφως και υπευθύνως τη συνδρομή των νομίμων προϋποθέσεων έκδοσής τους και θα υποβάλλει όλα τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά” και με βάση αυτή την υπεύθυνη δήλωση θα χορηγείται ή όχι η άδεια.
3. “Περιοχές-Προτεκτοράτα των Επενδυτών” (άρθρο 9)
Τα “Ειδικά Σχέδια Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης Περιοχών Εγκατάστασης Στρατηγικών Επενδύσεων” του άρθρου 24 του ν. 3894/2010 μετονομάζονται σε “Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων”. Από όλες τις εκτρωματικές διατάξεις του fast-track, αυτή είναι ίσως η χειρότερη:
Τα Σχέδια αυτά εγκρίνονται με Προεδρικά Διατάγματα και οριοθετούν τις περιοχές υποδοχής των Στρατηγικών Επενδύσεων και των βοηθητικών και συνοδών έργων τους. Οι Ο.Τ.Α. γνωμοδοτούν αλλά κι αν δε γνωμοδοτήσουν δεν τρέχει και τίποτα. Με αυτά τα Σχέδια ορίζονται κατά παρέκκλιση όλων των κείμενων διατάξεων:
α) Οι χρήσεις γης και οι ειδικότερες κατηγορίες στρατηγικών επενδύσεων που θα κατασκευασθούν σε κάθε περιοχή.
β) Οι περιβαλλοντικοί όροι για κάθε επί μέρους στρατηγική επένδυση.
γ) Οι γενικοί και ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης που απαιτούνται για την ανέγερση κτισμάτων που εντάσσονται στις στρατηγικές επενδύσεις
δ) Η γενική διάταξη των προβλεπόμενων εγκαταστάσεων και των συνοδευτικών τους δραστηριοτήτων, καθώς και τα προβλεπόμενα δίκτυα υποδομής.
ε) Ειδικές ζώνες “προστασίας” της Στρατηγικής Επένδυσης στις οποίες θα επιβάλλονται ειδικοί όροι και περιορισμοί στις χρήσεις γης, στη δόμηση και στην εγκατάσταση και άσκηση δραστηριοτήτων και λειτουργιών.
β) Οι περιβαλλοντικοί όροι για κάθε επί μέρους στρατηγική επένδυση.
γ) Οι γενικοί και ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης που απαιτούνται για την ανέγερση κτισμάτων που εντάσσονται στις στρατηγικές επενδύσεις
δ) Η γενική διάταξη των προβλεπόμενων εγκαταστάσεων και των συνοδευτικών τους δραστηριοτήτων, καθώς και τα προβλεπόμενα δίκτυα υποδομής.
ε) Ειδικές ζώνες “προστασίας” της Στρατηγικής Επένδυσης στις οποίες θα επιβάλλονται ειδικοί όροι και περιορισμοί στις χρήσεις γης, στη δόμηση και στην εγκατάσταση και άσκηση δραστηριοτήτων και λειτουργιών.
Οι ρυθμίσεις αυτών των προεδρικών διαταγμάτων κατισχύουν κάθε άλλης αντίθετης ή διαφορετικής ρύθμισης Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων, Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου, σχεδίων πόλεων ή πολεοδομικών μελετών και σχεδίων χρήσεων γης. Εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια και πολεοδομικές μελέτες μπορούν να τροποποιούνται.
4. Κατάργηση αρμόδιότητας Αρχαιολογικών Υπηρεσιών για την προστασία και ανάδειξη των αρχαιοτήτων!
“Για την πραγματοποίηση στρατηγικών επενδύσεων δύναται με προεδρικό διάταγμα… να καθορίζονται, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης, οι ειδικοί όροι ανάδειξης και προστασίας αρχαιοτήτων και άλλων μνημείων που ενδεχομένως να εντοπίστηκαν κατά την υλοποίηση της επένδυσης ή να υφίσταντο πριν την έναρξη της. Μετά από την έκδοση του ανωτέρω προεδρικού διατάγματος της παρούσης παραγράφου δεν απαιτείται η έκδοση άλλης απόφασης από υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού”.
Με το άρθρο 16 “συστήνεται ανώνυμη Εταιρεία με την επωνυμία «ΠΑΡΑΚΤΙΟ ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ Α.Ε.», που λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας… Σκοπός της εταιρείας η διοίκηση, διαχείριση και αξιοποίηση δημοσίων και ιδιωτικών εκτάσεων, κτιρίων και εγκαταστάσεων, που βρίσκονται στην περιοχή μεταξύ του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας και του ακρωτηρίου Σουνίου και που παραχωρούνται στην εταιρεία με τις κοινές Υπουργικές Αποφάσεις ή μεταβιβάζονται σε αυτήν με αγοραπωλησία, δωρεά, κληροδότημα κ.λ.π…”.
Με το άρθρο 17 δίνεται η δυνατότητα συστασης ανωνύμων εταιρειών εταιριών ειδικού σκοπού (SPVs), “λειτουργούσες χάριν του δημοσίου συμφέροντος κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, με σκοπό τη διοίκηση, διαχείριση και εν γένει αξιοποίηση δημόσιας έκτασης και των επ’ αυτών κτιρίων και εγκαταστάσεων”. Μόνο η Αττική να “αξιοποιηθεί”;
Με το άρθρο 18 Οι επενδύσεις των δυο πιο πάνω άρθρων, καθώς και της εταιρείας «Ελληνικό Α.Ε.» (Μητροπολιτικός Πόλος Ελληνικού – Άγιου Κοσμά) αναγνωρίζονται ρητώς ως “δημόσιες στρατηγικές επενδύσεις”, χωρίς άλλη διατύπωση ή διαδικασία. Προφανής στόχος της διάταξης είναι η κατάπνιξη των αντιδράσεων στα σχέδια “αξιοποίησης” του Ελληνικού, του παράκτιου μετώπου της Αττικής κ.λ.π.
Οι υπόλοιπες διατάξεις αφορούν φορολογικά κίνητρα, υπαγωγή συγκεκριμένων επενδυτικών σχεδίων στον Επενδυτικό Νόμο και όρους για την αδειοδότηση και λειτουργία υδατοδρομίων.
